Jatorria ezezaguna izan arren, euskara hizkuntza prehistorikoa da, hizkuntza indoeuroparren aurrekoa. Bere historian zehar, inguruko hizkuntzek eragin dute, baina desagertzetik urrun, iraun egin du. Koldo Mitxelena filologoaren hitzetan, euskararen enigma ez dago bere jatorrian, baizik eta bere iraupenean.