Zinema aretoetan

"1979an Zikuñagako Ama Birjina desagertu egin zen eta bertako biztanleak euren irudi ikonikorik gabe geratu ziren. Hutsune bat horma-hobian. Hutsune kolektibo bat. Hutsuneei buruzko filma da hau. Nire aita Juanmi Gutiérrez zinemagilea duela urte batzuk hil zen. Orain, denbora igaro dela, bere filmetara itzuli eta oroimen pertsonaleko ariketa bat egiten dut irudiaren medioz, edo hobeki esanda, horien absentziaren bidez. Izan al daiteke irudi baten falta haren presentzia bezain indartsua? Hala bada, zer egin hutsune horrekin?" (Pello Gutiérrez Peñalba)

Inka gazte bat Chasqui mezularien lanaren zale amorratua da. Inken Inperio zabalean zehar mezuak eramateaz arduratzen den gizon talde esklusibo honekin bat egitea du amets. Genero-arau zorrotzei eta bere gizarteko tradizioei aurre eginez, gazteak ezarritako espektatiben aurka borrokatuko du, eta hainbat oztopori aurre egingo die bere anbizioa betetzeko.

Faisaien Irla munduko kondominio txikiena da, beraz, burujabetza partekatua dauka. Urte erdia Espaniar estatuari dagokio eta beste erdia frantsesari. Laida eta Sambou, irla paretik paseatzen doaz, bi pertsona ikusten dituztenean ibaia igerian zeharkatu ezinik. Egun batzuk beranduago, hilotz bat agertzen da irlan, estatu batek besteari burujabetza ematen dion ekitaldian. Ze estatu arduratuko da hilotzarekin?

Kantaurik Kantauri itsasoko edertasun eta biodibertsitate handiko itsas ekosistema erakusten digu. Kostaldeko uretatik 20 km-ko sakoneraraino, euskal kulturaren jatorriaren parte diren fauna eta flora ezagutuko dugu, gozatzera, zaintzera eta babestera gonbidatuz.

Ongi etorri Minecraft-en unibertsora. Hemen, sormena, sortzen laguntzeaz gain, biziraupenerako giltzarria ere bada. Garrett "Zabor-biltzaile" Garrison, Henry, Natalie eta Dawn moldatu gabeko lau pertsona dira, eta eguneroko arazoekin borrokatzen dihardute. Ustekabean, atari misteriotsu batek herrialde harrigarri baterantz eramango ditu; irudimenaz elikatzen den mundu kubiko baterantz. Etxera itzultzeko, mundu arraro hori menderatzen ikasi beharko dute, baita Piglins eta Zonbi izaki arriskutsuengandik defendatu ere. Gainera, Steve artisau-adituaren laguntza izango dute. Abenturan zehar, ausartak izateko desafioa izango dute bostek, eta euren ezaugarri berezi eta sortzaileak berraurkituko dituzte. Mundu errealean aurrera egiteko behar dituzten ezaugarri berberak dira, hain zuzen.

PROSOPAGNOSIA (Ekain Martinez de Lizarduy): Prosopagnosia jendearen aurpegiak ezagutzea eragozten duen gaixotasuna da. Barne bidai baten errelatoa da filma.

PLAZER BAT (Sonia Estévez): Stop motion teknika baliatuz, film hau pertsona bakoitzak dituen eguneroko plazer txikiei egindako omenaldi bat da.

BETIKO GAUA (Eneko Sagardoy): Mirenek Elena antzemango du alokatutako auto bat gidatzen. Auto horri segika hasiko da gauaren erdian…

EUROPA (Ekain Irigoien): Gerratik ihesi etorri da Lubna Parisera. Gurasoengan du pentsamendua, beraiekin elkartzea baitu helburu.

PENTSATZEN DUT (Karmele Mitxelena, Alaia Martin eta Iraitz Mateo): Amatasuna lan munduarekin uztartu ezinda, blokeatuta dago Bea. Nora lagunarekin erakusketa batera egindako bisitak barrenak inarrosiko dizkio…

HOR KONPON (Jone Arriola): Rita eta Berta lapurrak dira. Bizimodu horrexek ematen die egunerokoan aurkitzen ez duten adrenalina. Bertak, baina, bizimoduz aldatzea ebatsu du bat batean…

GOODBYE KEPLER (Nerea Ayala, Patricia Fañanás, David Modroño, Iraia Yarto): 9 urte espazio sakonean ibili eta gero, Kepler teleskopioa erregai gabe geratu da…

UTLANDSK (Alba Lozano): Esti Oiartzunera itzuli da sei urtez Suedian bizi ondoren. Herria ez dela deus aldatu baieztatu du eta Estiri kostatzen ari zaio egokitzea…

Azken bi hamarkadetako iraultza digitalak gure bizitzetan pantailek duten pisua handitzea eta ikus-entzunezkoen eskaintza biderkatzea ekarri dute, eta horrek kontsumo-ohituren goitik beherako aldaketa ere suposatu du: sare sozialetan, interneten eta plataformetan ikusi, elkarbanatu, eta sortzen ditugu ikus-entzunezko edukiak. Baina zein hizkuntzetan iristen zaizkigu eduki horiek? Ba al du honek eraginik euskararen normalizazio prozesuan? Hainbat adituren iritzietatik eta ikus-entzunezko munduko aurpegi ezagunen esperientzietatik, euskarak pantailetan bizi dituen erronkak ezagutuko ditugu dokumental honetan.

XX. mendearen erdialdean, euskara goi literatura egiteko gai zela demostratu zuen Jon Mirande idazle paristarrak. Denek aitortzen diote bere garrantzia. Baina gai tabua da oraindik. Hari buruz denetarik esan da. Arrazista zela. Pedofiloa. Nazia. Pedofiloa. Inmorala. Haren gaineko berri bakoitzak, kontrako iritziak harrotzen ditu. Ez dakigu zer egin berarekin. Jon Miranderi buruzko filme bat egin nahi dut. Baina ez dakit nola. Agian, behingoz, berari eman behar zaio hitza.

Haur irudimentsu batek bere beldurrei aurre egin beharko die gau batez bidaia ahaztezin batean, Iluntasuna bere lagun berriarekin, izaki handi eta irribarretsua.

7 emazte, terapeuta batek gidaturik, haien gorputzak poliki mugimenduan jartzen dituzte. Dantza terapiak aurrera egiten duen bitartean, iraganean jasan dituzten tortura fisiko eta psikologikoen testigantza hunkigarriak ematen dizkigute.

Filma errealitatean oinarritzen da. 1818an Altzon jaio zen Migel Joakin Eleizegiren istorioa da zehazki. 20 urterekin akromegalia gaixotasunaren ondorioz berriro hazten hasi eta hil zen arte ez zen gelditu. Altzoko handiaren istorioa gaur egun arte iritsi da.